Verbindend grenzen stellen: géén contradictie
Wanneer ik spreek over grenzen stellen, denken veel mensen aan assertiviteit, aan ‘tot hier en niet verder’, aan jezelf op de eerste plaats zetten. Grenzen stellen en toch in verbinding gaan met de ander? Dat lijkt een contradictie.
Dat ligt aan deze drie misverstanden
1. Grenzen stellen is nee leren zeggen, je afzetten tegen de ander, een duidelijke lijn trekken.
2. Grenzen heb je of heb je niet. Je hebt dat aangeboren talent. Of je leert het nooit.
3. Grenzen stellen is een afscheiding maken. Ik kies voor mezelf, niet voor de ander.
Zo zwart-wit is het niet. Verbindend grenzen stellen is uit de of-of-patstelling stappen.
En voor een en-en-verhaal kiezen
Het veronderstelt niet dat je je ergens tegen afzet, maar dat je net bewust ja zegt tegen wat je wil, zodat je staat voor wat jij belangrijk vindt. Zelfexpressie en zelfrealisatie dus.
Je groeit onbewust in grenzen stellen, van kindsbeen af tot nu. Worstel jij er als volwassene mee? Net als iedereen blijf je erin evolueren, een leven lang. Ook al denk je er slechter in te zijn dan een ander. Het is nooit te laat. Je blijft in proces.
Grenzen stellen betekent zowel verbinding als afscheiding. Je stelt je open voor overeenkomsten en verschillen. De verschillen zijn geen bedreiging maar een verrijking. Jij en de ander luisteren naar elkaars standpunt en hoeven het niet eens te zijn.
Eenvoudig? Nee, grenzen stellen is een subtiele balans tussen jouw uniciteit in de wereld zetten en in dialoog blijven met de buitenwereld.
Dat loopt in de hele wereld soms mis
Voor- en tegenstanders van het coronavaccin voeren bitse discussies. De verkiezingsuitslag in de VS zorgt voor fysiek geweld tussen republikeinen en democraten. Religieuze conflicten eindigen in extremistische terreur.
We zoeken veiligheid in duidelijk uitgesproken en vaak extreme standpunten. We maken bruggen bouwen onmogelijk. Dat is jammer, want au fond? We willen allemaal onszelf kunnen zijn en een zinvol, veilig leven leiden met onze dierbaren.
Ondanks meningsverschillen in verbinding staan is duidelijk niet eenvoudig. Het vraagt inspanning van iedereen. De weg erheen is niet de gemakkelijkste, maar wel de duurzaamste. Het vergt moed om te aanvaarden: ‘Gelijk zijn we duidelijk niet, gelijkwaardig wel.’
Ook dichter bij huis, in onze eigen living, gaat het soms mis. Heb jij het gevoel je te verliezen in de wensen van de ander of voeren jullie vaak discussies?
Enkele tips om grenzen te stellen in coronatijden
1. Werk je thuis? Zorg dan voor een duidelijke grens tussen werk en ontspanning. Draag een bepaald kledingstuk tijdens het werk en wissel van kleding wanneer je stopt. Kies één plek, één stoel om te werken. Zo zorg je ervoor dat je weet: nu werk ik, nu niet.
2. Ben je vaker noodgedwongen samen thuis? Zonder je af en toe even af in je kamer, wandel alleen. Zo vind je je eigen energie weer. Maak ook duidelijk aan de ander: dit is geen keuze tégen jou, het is zelfzorg en nodig hem/haar uit hetzelfde te doen.
3. De media focussen vooral op wat misloopt: besmettingen, overlijdens, overtredingen. We voelen ons er machteloos door. Begrens daarom je nieuwsaandacht, sla eens een journaal over en kijk naar wat wel goed gaat en wat je kan bijdragen. Jouw glimlach maakt misschien het verschil voor mensen rond je. De bonus? Je kan je er zelf ook beter door voelen.
Grenzen stellen vraagt moed
Maar het is essentieel voor zelfliefde. Brené Brown vat het mooi samen:
“Daring to set boundaries is about having the courage to love ourselves even when we risk disappointing others.”
“Grenzen durven stellen gaat over de moed om van onszelf te houden zelfs al riskeren we de ander teleur te stellen.”
Kies jij ervoor om te werken aan deze balans? Om met vallen en opstaan voor jezelf te kiezen en de hand te reiken aan die ander?
Moedig van je!
